Waarom nepbankbiljetten nog steeds circuleren
Nepgeld klinkt misschien als iets uit een misdaadserie, maar ook in 2024 is het in Nederland gewoon aan de orde. Er doken meer dan 24.000 vervalste eurobiljetten op, samen goed voor ongeveer 2,6 miljoen euro schade. En het wrange is: neem jij zo’n briefje aan, dan ben jij degene die het verlies draagt. De Nederlandsche Bank vergoedt het niet, hoe frustrerend dat ook is. Juist daarom is het slim om te weten hoe je een vals biljet spot voordat je ermee aan de kassa staat.
De route van een nepbriefje
Vervalsingen ontstaan zelden bij jou om de hoek. Ze komen vaak via internationale smokkelnetwerken ons land binnen. Zo worden er in Nederland af en toe zelfs illegale drukkerijen ontdekt die onder het label “filmprops” briefjes maken die akelig echt ogen. Een deel belandt via het dark web bij mensen die denken een buitenkansje te scoren. Iemand geeft het vervolgens uit, jij krijgt het als wisselgeld of betaling, en voor je het weet zit jij met de rekening.
Ondernemers als makkelijke prooi
In drukke winkels, op markten of tijdens festivals gaat contant geld razendsnel van hand tot hand. Eén fout briefje kan dan al een flinke hap uit je dagomzet nemen. Medewerkers voelen zich er vaak ongemakkelijk bij en ondernemers schamen zich soms, waardoor niet ieder incident bij de politie wordt gemeld. Dat onderrapporteren helpt criminelen: zonder meldingen is er minder zicht op waar en hoe valse biljetten rondgaan.
Waarom vervalsers vaak buiten beeld blijven
De kans dat een vervalser wordt gepakt is kleiner dan je hoopt. Niet omdat er niet gezocht wordt, maar omdat de herkomst van één enkel biljet lastig is te achterhalen. Ondertussen geldt een duidelijke regel: wie het briefje in z’n portemonnee heeft, draait op voor de schade. De Nederlandsche Bank geeft aan dat vergoeden juist een aanzuigende werking zou hebben; dan wordt vervalsen lonend. Alleen echt geld dat beschadigd is, kan soms vergoed worden. Vals blijft vals.
Zo controleer je een biljet in een paar tellen
Je hoeft geen specialist te zijn om veel vervalsingen te herkennen. Doe de drie-stappencheck: kijk, voel en kantel. Houd het biljet tegen het licht: zie je een watermerk dat in het papier lijkt te zitten en niet erop gedrukt is? Goed teken. Check meteen het veiligheidsdraad: je zou een dun donker lijntje door het papier moeten zien. Voel daarna aan het biljet. Euro’s hebben stevig papier en op bepaalde plekken voel je reliëf, vooral bij de grote cijfers en letters. Is alles glad en voelt het “printerachtig”? Verdacht. Kantel tot slot het biljet: het cijfer linksonder hoort van kleur te veranderen, bijvoorbeeld van smaragdgroen naar blauw. Blijft die kleurwisseling uit, dan is de kans groot dat het nep is.
Twijfel je? Dit pak je aan
Heb je een briefje dat je niet vertrouwt? Laat het niet verder rondgaan, want het bewust uitgeven is strafbaar. Bewaar het apart en neem zo snel mogelijk contact op met de politie. Kun je nog achterhalen waar je het ontvangen hebt, geef die info dan door; dat helpt bij de opsporing. Rachel (34), panellid bij Allesvoorvrouwen.nl, vat het goed samen: weigeren voelt soms ongemakkelijk, zeker als het druk is, maar je moet je eigen portemonnee beschermen. Niemand anders doet dat voor je.
Het overkomt de besten
Iedereen kan ermee te maken krijgen: een aankoop op de rommelmarkt, een contante klus of wisselgeld bij het tankstation. Je denkt er niet over na tot een kassamedewerker zegt dat je biljet verdacht is. Dat is pijnlijk én kostbaar. Wees daarom alert, ken de kenmerken van echte biljetten en gebruik je gezonde verstand. Er zijn hulpmiddelen zoals detectiepennen of apparaatjes, maar die zijn niet feilloos.
Voorkomen is slimmer dan hopen op vergoeding
Hoe meer mensen weten waar ze op moeten letten, hoe kleiner de speelruimte voor vervalsers. Deel tips met vrienden, collega’s en familie. Vertrouw op je gevoel: oogt een biljet onnatuurlijk glimmend of juist slordig, of voelt het papier “niet goed”? Check het. En vertrouw je het niet, dan mag je gewoon weigeren. Vals geld herkennen is geen hogere wiskunde; met een beetje kennis en oplettendheid voorkom je nare financiële verrassingen. Waarschijnlijk de verstandigste investering die je vandaag kunt doen.
