Waarom ik die winkels liever uit mijn zoekresultaten houd
Kon je in Google maar aanvinken: laat me Shein en Temu nooit meer zien als ik op zoek ben naar een glitterjurk. Ik wil daar niets bestellen. Klinkt overdreven, maar er zit een stevige reden achter. Hoe meer je leert over wat er achter die dumpingprijzen schuilgaat, hoe minder je nog zin hebt om er een cent aan uit te geven.
De lokroep van belachelijk lage prijzen
Het is bizar hoeveel mensen daar met volle mandjes afrekenen. Een jurkje voor twee euro, sneakers voor vier — hoe kan dat überhaupt? Het voelt als een jackpot, maar iemand betaalt de rekening. Niet jij aan de kassa, maar anderen. En dat “goedkoop” is allesbehalve goedkoop als je de echte kosten voor mens en natuur meerekent.
Wie er werkelijk voor opdraait
Die prijzen kunnen alleen omdat arbeiders bijna niets verdienen. Denk aan diensten van tot wel 18 uur per dag, zeven dagen per week, zonder weekend en met lonen waar je niet van rondkomt. Er zijn verhalen over T-shirts die voor nog geen euro per stuk worden gemaakt. Rapporten en nieuwsberichten laten uitbuiting, onveilige werkplekken en soms zelfs kinderarbeid zien. Pijnlijk en onacceptabel.
Waar en onder welke omstandigheden
Een groot deel van de kleding bij platforms als Shein en Temu komt uit lagelonenlanden zoals China, Bangladesh en Vietnam. Lonen zijn er laag, controles zijn vaak onvoldoende en de productie moet vooral snel en veel. Jij rekent weinig af, maar de sociale prijs — en de impact op het milieu — is enorm.
De milieurekening: vervuiling als standaard
Massa’s kleding zorgen voor massa’s vervuiling. Denk aan chemische verfstoffen die in rivieren terechtkomen, gigantisch water- en energieverbruik en microvezels die bij elke wasbeurt loslaten. Fast fashion pompt in hoog tempo nieuwe collecties de wereld in, en de planeet blijft achter met de berg afval en uitstoot die dat oplevert.
Recyclen klinkt goed, maar werkt nauwelijks
Wat me vooral bijbleef uit een fragment van Lubach: kleding van Shein is zo goed als niet te recyclen. Veel items bestaan grotendeels uit goedkoop polyester en andere synthetische vezels. Dat spul kun je nauwelijks omzetten in nieuwe kleding. Het idee dat die materialen “circulair” worden, blijkt in praktijk een illusie. Eenmaal geproduceerd, eindigt het meestal gewoon bij het afval.
Gemaakt om snel te sneuvelen
Fast fashion draait om tempo, niet om degelijkheid. Veel stukken verliezen na een paar wasbeurten hun vorm, pillen, scheuren of voelen meteen “op”. Daardoor belanden ze razendsnel bij het vuil. En nee, een textielbak of kringloop redt het niet automatisch: er is simpelweg te veel, en de kwaliteit is te laag om alles opnieuw te dragen of te verwerken.
De eindbestemming van onze afdankertjes
Een groot deel van onze weggegooide kleding belandt in landen die al genoeg aan hun hoofd hebben. In Ghana bijvoorbeeld ontstaan enorme bergen textielafval. Lokale markten en gemeenschappen worden overspoeld met spullen die vaak maar één of twee keer zijn gedragen en daarna niet verkoopbaar blijken. Gevolg: gigantische stapels synthetische rommel waar niemand om heeft gevraagd.
Een volle mand is geen echte winst
Voel je je rijk als je voor honderd euro een berg spullen bij Temu, AliExpress of Shein scoort? Sta even stil bij wie de verborgen rekening betaalt. Achter die lage prijsjes gaat een keten van uitbuiting en milieuschade schuil. Dat is geen fijne gedachte — met Kerst niet, en daarbuiten ook niet. Minder kopen is echt beter.
Bewust kiezen: minder, maar wel goed
Het alternatief is simpel, al is het even omschakelen: koop minder en ga voor kwaliteit. Kies tijdloze items die lang meegaan, laat iets repareren in plaats van weggooien en denk na voordat je klikt op “bestellen”. Ja, een duurder kledingstuk voel je meteen in je portemonnee, maar uiteindelijk bespaar je geld, afval en gedoe verderop in de keten.
