Grote dag voor het verkeersexamen
Voor veel basisscholieren is het verkeersexamen hét moment om te laten zien dat je veilig en zelfstandig kunt fietsen. Na weken oefenen, theorie doornemen en proefrondjes draaien mag je eindelijk laten zien wat je kunt. Meestal gaat dat zonder gedoe, maar voor Sam (11) liep het totaal anders dan verwacht.
Geweigerd om zijn ‘afwijkende’ fiets
In de rij met gespannen gezichten en glimmende fietsen valt Sam meteen op. Hij staat er met een fatbike, zo’n robuuste fiets met brede banden die je steeds meer ziet. Bij de controle fronst de organisatie al snel. De conclusie: de fiets is te zwaar, te groot en mogelijk ongeschikt voor het examen.
Sam begrijpt er niets van. “Ik rijd hier elke dag mee naar school,” zegt hij verbaasd. Zijn ouders stappen boos in. Zij vinden het oneerlijk dat een kind niet mag meedoen vanwege het type fiets. “Dat is toch pure willekeur? Wie bepaalt wat ‘geschikt’ is?”
Harde woorden op het schoolplein
Wat een simpele check had moeten zijn, verandert in een felle discussie. De examinatoren leggen uit dat het examen is ingericht op reguliere stadsfietsen. Een fatbike, zeggen ze, stuurt en reageert anders en is zwaarder, waardoor beoordelen zoals zij gewend zijn lastiger wordt.
De moeder van Sam vindt dat ouderwets: “Omdat zijn fiets anders is, mag hij niet mee? Dat is buitensluiting. Zo fietsen jongeren nu eenmaal.” Andere ouders mengen zich er ook in: sommigen vinden dat regels mee moeten bewegen met de tijd, anderen vinden het logisch dat er grenzen zijn voor kinderen van elf.
Nieuwe trends, nieuwe regels?
De situatie wakkert een breder gesprek aan. Steeds meer kinderen rijden op e-bikes of fatbikes. Moet het verkeersexamen daarop worden afgestemd, of houd je vast aan de gewone stadsfiets als uitgangspunt? Een begeleider vindt dat je eerst de basis op een normale fiets moet beheersen, zonder extra power of superbrede banden.
Tegelijk wordt gevraagd om meer flexibiliteit. De wereld verandert; waarom zouden de examenregels dan stil blijven staan? Als je wilt toetsen wat kinderen kunnen in het verkeer, is het misschien logisch om dat te doen op de fietsen die ze ook echt gebruiken.
Wat dit direct voor Sam betekende
Voor Sam had het in elk geval een duidelijk gevolg: hij mocht die dag niet deelnemen. Zijn ouders overwegen een officiële klacht. De school snapt de emoties, maar volgt voorlopig de richtlijnen van het verkeersveiligheidsbureau. Wel staat men open voor overleg over hoe dit in de toekomst beter geregeld kan worden.
Deze school is niet de enige. In meer plaatsen in Nederland spelen discussies over welke fietsen wel en niet mogen tijdens het examen. Het onderwerp blijft actueel.
Fatbikes aan een opmars
Fatbikes zijn populair onder jongeren: ze zien er stoer uit, fietsen comfortabel en je bent zo op gang, vaak met elektrische ondersteuning. Dat maakt ze handig voor alledaags gebruik. Tegelijk maken die eigenschappen verkeerskundigen ongerust, juist door het extra gewicht en de hogere snelheden.
Volgens experts gedragen sommige fatbikes zich in het verkeer meer als lichte brommers dan als klassieke fietsen. Kinderen van elf missen vaak nog de motoriek en het verkeersinzicht om met zulke fietsen in onverwachte situaties veilig te reageren. Het is dan ook niet vreemd dat sommige scholen e-bikes en fatbikes tijdens het examen weren.
Veiligheid versus vrijheid
Toch voelt dat wrang voor veel ouders. Als je kind dagelijks op dezelfde fiets rijdt, waarom mag je daar dan geen examen op doen? Het gaat toch om kijken, inschatten en voorrang begrijpen, niet om het frame en de banden?
Deskundigen benadrukken dat het niet alleen om het kind gaat, maar om de hele verkeerssituatie. Een fiets die sneller optrekt of anders stuurt, kan voor verrassingen zorgen. Bij een examen, waar veel kinderen tegelijk rijden, wil je dat risico zo klein mogelijk houden.
Wat nu?
De ouders van Sam vinden nog steeds dat hun zoon onterecht is buitengesloten en dat de regels achterlopen op wat er op straat gebeurt. Of er snel iets verandert, is onzeker. Wel is duidelijk dat scholen, ouders en experts met elkaar moeten afspreken wat je precies toetst: het type fiets of het gedrag in het verkeer.
Eén ding is helder: de discussie over verkeersveiligheid en nieuwe fietstrends is voorlopig niet voorbij. Vind jij dat scholen mee moeten bewegen met moderne fietsen, of is het goed dat er duidelijke grenzen blijven bij het verkeersexamen?
