Een kind mentaal weerbaar opvoeden betekent niet dat je verdriet moet wegdrukken of dat je kind altijd stralend en zeker van zichzelf moet zijn. Een sterk kind voelt pijn en tegenslag juist wél, maar kan daarvan herstellen. Sommige kinderen hebben die veerkracht van nature, maar je kunt die als ouder ook helpen groeien. Dat doe je niet door steeds meer te regelen, maar juist door bewust een paar dingen níét te doen.
Leer je kind niet in de slachtofferrol te stappen
Teleurstellingen horen bij het leven. Niet als eerste gekozen worden bij gym of een onvoldoende halen maakt je kind nog geen slachtoffer. Als je te veel meegaat in zelfmedelijden, leert je kind dat het machteloos is. Laat zien dat je altijd een helpende, positieve reactie kunt kiezen; daarmee geef je kracht mee in plaats van kwetsbaarheid.
Laat schuldgevoel niet je opvoeding sturen
Iedere ouder voelt zich weleens schuldig, maar handelen vanuit dat gevoel is een valkuil. Als je schuld automatisch compenseert, lijkt ‘nee’ zeggen niet meer te mogen. Door te laten zien dat je ondanks schuldgevoelens toch verstandige keuzes maakt, leert je kind grenzen te stellen en niet over zich heen te laten lopen.
Maak je kind niet het middelpunt van alles
Groeien met het idee dat alles om jou draait, zorgt ervoor dat je verwacht dat anderen zich altijd aanpassen. Dat werkt zelden goed buiten de deur. Leer je kind te kijken naar wat het zélf kan bijdragen, in plaats van wat anderen voor hem of haar zouden moeten doen.
Laat angst niet je keuzes bepalen
Je wilt je kind beschermen, maar overbeschermen werkt averechts. Een kind dat nooit risico’s mag nemen, leert niet omgaan met spanning of angst. Door je kind te laten ervaren dat moeilijke situaties niet omzeild hoeven worden, groeit moed en zelfvertrouwen.
Laat je kind niet de baas spelen
Een kind hoeft geen zeggenschap te hebben over beslissingen die het niet kan overzien. Als je kind bepaalt wat er op tafel komt of waar jullie naartoe gaan, krijgt het meer verantwoordelijkheid dan het aankan. Door de hiërarchie helder te houden en te verwachten dat je kind luistert, leert het omgaan met regels en grenzen.
Vraag geen perfectie
Gezonde verwachtingen zijn prima, maar perfectie najagen werkt tegen je. Wie aan onrealistische eisen moet voldoen, wordt bang om te falen. Laat je kind merken dat fouten erbij horen en dat groei belangrijker is dan vlekkeloos presteren.
Neem geen verantwoordelijkheden uit handen
Je wilt je kind graag ontzien, maar zonder taken leert het ook geen verantwoordelijkheid dragen. Klusjes thuis of een bijbaantje maken duidelijk dat inzet en discipline nodig zijn om iets voor elkaar te krijgen.
Bescherm niet tegen elke pijn
Verdriet, angst en teleurstelling zijn onvermijdelijk. Door je kind die emoties te laten voelen en er samen over te praten, ontdekt het dat je na lastige momenten weer op kunt staan. Dat besef is de basis van veerkracht.
Voorkom fouten niet
Als je steeds ingrijpt voordat je kind een fout kan maken, haal je de leerkans weg. Een vergeten broodtrommel of een onvoldoende zijn leerzame momenten. De gevolgen van kleine misstappen brengen verantwoordelijkheid en zelfinzicht bij.
Verwar discipline niet met straf
Straf kijkt achterom naar wat er misging; discipline wijst vooruit naar hoe het beter kan. Als je kind leert nadenken over zijn gedrag, groeit zelfbeheersing. Zo ontstaat een kind dat niet bang is om te proberen, maar snapt waarom regels bestaan.
Kies niet steeds de makkelijke weg
Het is soms verleidelijk om toe te geven aan gezeur of iets zelf snel te fixen voor de rust. Maar gemak op korte termijn maakt volhouden op lange termijn lastiger. Door te leren dat beloningen soms later komen, bouwt een kind doorzettingsvermogen op.
Geef niet voortdurend bevestiging
Als je kind nonstop goedkeuring krijgt, gaat zijn zelfvertrouwen hangen aan wat anderen vinden. Neem af en toe bewust afstand en complimenteer vooral inzet en proces in plaats van alleen het resultaat. Zo leert je kind trots te zijn op eigen moeite.
Probeer niet alles op te lossen
Het is menselijk om pijn bij je kind weg te willen nemen, maar soms is het beter om er te zijn zonder direct te fixen. Door te luisteren en vertrouwen uit te stralen, merkt je kind dat het moeilijkheden zelf kan dragen.
Mentaal sterke kinderen zijn geen kinderen zonder problemen, maar kinderen die weten hoe ze ermee om kunnen gaan. Als je je kind de ruimte geeft om te falen, te voelen en weer op te krabbelen, help je het uitgroeien tot iemand die stevig in het leven staat.
