Ouders, denk na over je telefoon als je kind erbij is
Nog heel even door je feed scrollen en voor je het weet is er een uur voorbij. Klinkt bekend? Experts waarschuwen dat dit soort schermgedrag, zeker als je kind meekijkt, een verkeerd signaal kan afgeven. Wat jij ervaart als “ik check snel iets”, kan bij je kind overkomen als: jij bent minder belangrijk dan mijn telefoon.
Wat is phubbing precies?
Phubbing betekent dat je de persoon voor je negeert omdat je aandacht naar je smartphone gaat. De term is een mix van “phone” en “snubbing” en werd in 2012 gelanceerd in een campagne die mensen hiervoor wilde wakker schudden. Het draait dus niet om één keer je scherm aanzetten, maar om het terugkerende patroon waarin je je telefoon voorrang geeft boven echt contact.
Hoe kinderen dit opvatten
Psycholoog Mary Alvord, mede-auteur van Conquer Negative Thinking for Teens, ziet dat kinderen phubbing vaak als afwijzing beleven. In gesprek met Verywell Mind legt ze uit dat een kind al snel kan denken: blijkbaar doe ik er niet toe. Dat knaagt aan hun zelfbeeld. Sommige kinderen trekken zich terug; anderen gaan juist extra hun best doen om gezien te worden, soms met gedrag dat niet helpend is. Dat overcompenseren kan zowel negatief als overdreven ‘braaf’ uitpakken, zolang het maar aandacht oplevert.
Van een kort moment naar een zware last
Dat eerste prikkende gevoel van “ik ben niet belangrijk” kan bij jonge kinderen uitgroeien tot grotere emotionele problemen. Studies laten zien dat kinderen die zich thuis genegeerd voelen, vaker worstelen met angst of somberte. In een studie in de National Library of Medicine werd gevonden dat wie opgroeide met meer emotionele verwaarlozing, op 18-jarige leeftijd meer depressieve klachten rapporteerde. Tegelijk werkte sterke steun van vrienden juist beschermend: wie zich gedragen wist door leeftijdsgenoten, had gemiddeld minder last van die klachten.
Smartphones zijn superhandig, maar kunnen tussen jullie instaan
We gebruiken onze telefoon overal voor: als wekker, agenda, nieuwsbron en sociale plek. Heel begrijpelijk, maar Alvord benadrukt dat je moet herkennen wanneer je toestel echte interactie belemmert. Het gemak van “altijd binnen handbereik” kan al snel voelen als noodzaak, zegt ze. Veel ouders willen de deur niet uit zonder telefoon en dat is logisch, maar het wordt problematisch als je daardoor minder aanwezig bent bij je kind. Even kijken kan een automatisme worden dat juist die momenten kaapt waarop je kind verbinding zoekt.
De impact gaat verder dan het gezin
Niet alleen de band tussen ouder en kind kan hieronder lijden. Onderzoek laat zien dat phubbing allerlei relaties schaadt, ook romantische. Een studie onder leiding van Faruk Caner Yam van de Gaziosmanpaşa Universiteit in Turkije liet zien dat partners die vaak worden “gephubbed” minder tevreden zijn met hun relatie en de kwaliteit ervan lager beoordelen. De boodschap is duidelijk: als je tijdens jullie momenten steeds met je smartphone bezig bent, daalt de relatievoldoening. Volgens Yam is meer bewustzijn bij koppels over smartphonegebruik in hun samenzijn cruciaal om negatieve impact te beperken.
Even kijken versus telkens afgeleid
Snel een melding checken is iets anders dan je telefoon steeds weer boven de persoon naast je verkiezen. Dat laatste stuurt een scherpe, soms pijnlijke boodschap: jij komt op de tweede plaats. Of het nu om je kind, je partner of een vriend gaat, continu onderbroken worden door een scherm kan voelen als afwijzing. Je hoeft je telefoon niet af te zweren, maar kies wel bewuster wanneer je ’m pakt. Door vaker echt aanwezig te zijn, laat je zien dat de mensen voor je belangrijker zijn dan wat er op je scherm gebeurt. Zo’n simpel gebaar kan enorm veel doen voor het gevoel van veiligheid, gezien worden en verbondenheid in je relatie.
