Waar is het respect gebleven? De afname van beleefdheid in Nederland
Ron sprong op zijn fiets, net als elke zaterdag, om even snel boodschappen te doen bij de supermarkt. Het was een zonnige dag, vogels zongen en het leek een normale dag te worden. Totdat hij opeens werd aangesproken door een jongeling op straat. Een jongen van hoogstens zestien jaar, met een hoodie en oortjes in, keek hem vragend aan.
“Kun jij me vertellen waar de Kruidvat is?” vroeg de jongeman. Ron verstijfde even. Hij had even nodig om te begrijpen wat hem irriteerde: hij werd met ‘jij’ aangesproken. Geen ‘u’, geen beleefde toon, maar een informele vraag alsof ze gelijk waren. Ron was niet boos, maar voelde vooral teleurstelling. Waar was het respect gebleven?
Jongeren lijken tegenwoordig geen idee meer te hebben van beleefdheid. In vroeger tijden leerden kinderen al jong dat je ouderen met ‘u’ aanspreekt, dat je beleefd bent tegen onbekenden en dat respect voor anderen de kern is van een beschaafde samenleving. Dat lijkt in deze tijd compleet weggevallen te zijn. Of is het misschien gewoon een gevolg van veranderende tijden?
Opvoeding speelt hier ongetwijfeld een rol in. Ouders besteden meer tijd aan hun telefoon dan aan hun kinderen. Traditionele normen en waarden lijken steeds minder belangrijk. Kinderen groeien op in een wereld waarin alles losser en informeler is. Waar leraren met hun voornaam worden aangesproken en waar ‘u’ bijna een ouderwets woord lijkt. Moeten we dit dan maar normaal vinden?
Sommigen zeggen dat taal evolueert en dat het gebruik van ‘u’ niet meer van deze tijd is. Maar dat klopt niet. Respect verandert niet zomaar met de tijd. Respect is de basis waarop we als samenleving voortbouwen. Als we dat verliezen, verliezen we meer dan alleen een manier van aanspreken. We raken onze normen, waarden en uiteindelijk onszelf als beschaafde maatschappij kwijt.
Ron antwoordde vriendelijk en wees de jongen de goede kant op. Maar op de weg naar huis bleef het door zijn hoofd spoken. Ligt het echt alleen aan de ouders? Of is het een algemene maatschappelijke verandering waar niemand grip op heeft? Misschien is het de invloed van sociale media, waar iedereen elkaar met ‘jij’ aanspreekt en beleefdheden verdwijnen. Misschien is het verval in het onderwijs, waar discipline en respect minder belangrijk zijn.
Wat denk jij? Moeten we accepteren dat jongeren steeds informeler worden en traditionele manieren van beleefd zijn verdwijnen? Of is het tijd om de normen en waarden die Nederland ooit vorm gaven opnieuw naar voren te brengen? Deel je mening in de reacties!
